Khi là Thân vương xứ Wales, Edward đã phá vỡ tiền lệ hiến pháp một cách công khai khi bỏ phiếu cho phe Gladstone trong Dự luật đại diện cho người dân (1884) trong Thượng viện.[9][86] Về những vấn đề khác ông khá bảo thủ: ví dụ như ông không ủng hộ quyển bầu cử của phụ nữ,[9][87] mặc dù ông đã đề nghị cải cách xã hội Octavia Hill đáp ứng nhu cầu nhà ở cho giai cấp công nhân.[88] Ông cũng phản đối Ireland tự trí, thay vào đó ưu tiên chế độ quân chủ kép.[9]

Khi là Vương thái tử, ông có quan hệ gần gữi và tôn trọng với người mà mẹ ông ghét cay ghét đắng, W. E. Gladstone.[89] Nhưng con trai Gladstone, Bộ trưởng Nội vụ Herbert Gladstone, làm nhà vua tức giận khi lập kế hoạch cho phép các linh mục Công giáo Roma mặc lễ phục thực hiện các nghi lễ tôn bánh thánh trên đường phố Luân Đôn, và với việc bổ nhiệm hai phụ nữ, Lady Frances Balfour và Mrs H. J. Tennant, phục vụ trong một Ủy ban Hoàng gia trong việc cải cách luật li hôn – Edward nghĩ rằng việc li dị không thể thảo luận với "tính nhạy cảm hoặc thậm chí lịch sự" trước những phụ nữ. Người viết tiểu sử của Edward Philip Magnus giả thuyết rằng Gladstone có thể đã trở thành mũi khâu vắt cho sự phát cáu của nhà vua với cả Chính phủ Tự do. Gladstone bị sa thải trong cuộc cải tổ vào năm sau và nhà vua đồng ý, với một ít miễn cưỡng, bổ nhiệm ông ta làm Tổng đốc Nam Phi.[90]

Edward tự mình tham gia vào rất nhiều cuộc thảo luận về vấn đề cải cách quân đội, điều trở nên cấp thiết với thất bại trong Chiến tranh Boer.[91] Ông ủng hộ tái thiết lại bộ tư lệnh quân đội, lập ra quân địa phương, và quyết định gửi một đội quân viễn chinh giúp Pháp trong cuộc chiến tranh với người Đức.[92] Những cải cách Hải quân hoàng gia cũng được đề xuất, một phần là do số lượng ước đoán của hải quân ngày càng tăng, và vì sự xuất hiện của một đe dọa chiến lược mới, Hải quân đế quốc Đức.[93] Cuối cùng một tranh chấp phát sinh giữa Đô đốc Huân tước Charles Beresford, người ủng hộ gia tăng chi phí và triển khai quân rộng rãi, và Đại thần Hải vụ thứ nhất Sir John Fisher, người đề xuất tiết kiệm một cách hiệu quả, tháo dỡ những tàu cũ, và tổ chức lại Hải quân hoàng gia dựa vào các tàu ngư lôi cho việc phòng vệ đất liền và hỗ trợ bởi loại tàu dreadnought mới.[94]

Nhà vua hỗ trợ Fisher, một phần vì ông không ưa Beresford, và cuối cùng Beresford bị sa thảo. Beresford tiếp tục chiến dịch ngoài hải quân của ông ta và Fisher cuối cùng tuyên bố từ chức cuối năm 1909, mặc dù phần lớn các chính sách của ông ta vẫn được giữ lại.[95] Nhà vua có liên quan mật thiết trong việc bổ nhiệm người thay thế Fisher vì mối hận thù giữa Fisher-Beresford chia rẽ công việc, và rất ít nhân vật không nằm về phe nào là Sir Arthur Knyvet Wilson, đã nghỉ hưu năm 1907.[96] Wilson trở lại làm việc trong tư thế miễn cưỡng, nhưng Edward thuyết phục được ông ta, và Wilson trở thành Hải vụ đại thần thứ nhất ngày 25 tháng 1 năm 1910.[97]

Edward hiếm khi quan tâm đến chính trị, dù cho quan điểm của ông trong một vài vấn đề trong thời điểm đó có xu hướng tự do. Trong thời gian cai trị ông cho việc dùng từ nigger là "đáng hổ thẹn" mặc dù nó về sau trở thành từ ngữ công cộng.[98] Năm 1904, trong lúc diễn ra hội nghị thượng đỉnh Anh - Đức tại Kiel giữa Wilhelm II và Edward, Wilhelm lưu ý đến cuộc chiến tranh Nga-Nhật đang diễn ra và nó sẽ bắt đầu "Yellow Peril", thứ ông gọi là "mối hiểm họa lớn nhất đang đe dọa ... Thiên Chúa giáo và nền văn minh châu Âu. Nếu người Nga phải cắt đất, các chủng tộc da vàng, trong thời gian 20 năm, sẽ có mặt ở Moskva và Posen".[99] Wilhelm tiếp tục chỉ trích các chính khách Anh vì đã giúp Nhật chống Nga, bảo rằng người Anh đã dính vào "dòng giống phản bội". Để đáp lại, Edward nói rằng ông "không thấy điều đó. Người Nhật là một dân tộc thông minh, dũng cảm và hào hiệp, tương đối văn minh cũng như người châu Âu, mà chỉ khác nhau bởi màu da mà thôi".[99]

Edward sống trong một cuộc sống xa hoa hơn rất nhiều những thần dân của ông. Tuy nhiên, mối quan hệ của ông với tất cả mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội và sự chỉ trích mạnh mẽ của ông với những thành kiến là một số thứ giúp làm dịu bớt căng thẳng với phe Cộng hòa và mâu thuẫn giai cấp trong suốt triều đại ông.[9]